Πέμπτη 9 Ιουνίου 2011

Μεσοπρόθεσμο: Διορθώσεις χωρίς μειώσεις της φορολογικής επιβάρυνσης

Μαχαίρι σε φοροαπαλλαγές, εξίσωση μισθών και εργασιακού καθεστώτος δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, αλλά και μετάθεση της μείωσης της φορολογίας σε βάθος χρόνου, όταν θα αρχίσει να αποδίδει η μάχη κατά της φοροδιαφυγής, προβλέπει το Μεσοπρόθεσμο Δημοσιονομικό Πλαίσιο που παρουσιάζεται σήμερα στο υπουργικό συμβούλιο.

Προαναγγέλλεται για το Σεπτέμβριο στοχευμένη μείωση των φορολογικών συντελεστών, αλλά η παρέμβαση θα είναι «δημοσιονομικά ουδέτερη και θα στοχεύει στην τόνωση της ανάπτυξης και στην ανακούφιση των ασθενέστερων».

Ενώπιον του κινδύνου καθυστερήσεων και νέων αποκλίσεων των μέτρων, το υπουργείο Οικονομικών καταφεύγει στη σίγουρη λύση της έκτακτης εισφοράς σε όλα τα φυσικά πρόσωπα, ύψους 3%, υιοθετώντας την πρόταση του Προέδρου της Βουλής, Φ. Πετσάλνικου, μέτρο που μπορεί να αποδώσει άμεσα πάνω από 2 δισ. ευρώ.

Επισπεύδονται παράλληλα οι αποκρατικοποιήσεις, με την ένταξη στον προγραμματισμό του 2011, του ΟΠΑΠ και του ΔΕΣΦΑ και τη σύμπτυξη μέχρι το τέλος του 2012, του στόχου για την είσπραξη 15 δισ. ευρώ, που επρόκειτο να εισπραχθούν μέχρι το 2013.

Στο φορολογικό τομέα, που βρίσκεται στο επίκεντρο της κριτικής κυβερνητικών στελεχών, της αντιπολίτευσης και της κοινωνίας, προαναγγέλλεται κατάργηση πλήθους φοροαπαλλαγών, καθώς όπως σημειώνεται από τα περίπου 100 δισ. ευρώ που δηλώνονται, μόνο τα 30 δισ. ευρώ αποτελούν αντικείμενο φορολόγησης, ενώ τα υπόλοιπα διαφεύγουν λόγω των πολλαπλών εξαιρέσεων, απαλλαγών και εκπτώσεων, των οποίων δρομολογείται η κατάργηση.

Από την κατάργηση των φοροαπαλλαγών στην άμεση αλλά και στην έμμεση φορολογία, αλλά και από την αναπροσαρμογή (αύξηση) των έμμεσων φόρων, ο στόχος του Μεσοπρόθεσμου είναι η είσπραξη μέχρι το 2015, ποσού ύψους 6 δισ. ευρώ, ή 2,4% του ΑΕΠ.

Ο υπουργός Οικονομικών, Γιώργος Παπακωνσταντίνου, επιμένει στην αύξηση της φορολογικής επιβάρυνσης, χρησιμοποιώντας και το επιχείρημα ότι τα φορολογικά έσοδα στην Ελλάδα είναι περίπου 5 μονάδες του ΑΕΠ χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Εσοδα 15 δισ. σε 18 μήνες

Την είσπραξη 15 δισ. ευρώ σε 18 μήνες, δηλαδή μέσα μηνιαία έσοδα αποκρατικοποιήσεων ύψους 830 εκατ. ευρώ, βάζει ως στόχο το υπουργείο Οικονομικών έως το 2012, σε μια προσπάθεια να ικανοποιήσει την απαίτηση της τρόικας για επιτάχυνση της αξιοποίησης κινητής και ακίνητης δημόσιας περιουσίας.

Η «συγχώνευση» όμως του εκτεταμένου προγράμματος αποκρατικοποιήσεων των τριών ετών (2011 -2013) σε δύο (2011-2012) με τον ίδιο στόχο εσόδων αναδιαμορφώνει και τη βασική στρατηγική για την αποκρατικοποίηση μεγάλων εισηγμένων και μη εταιρειών, εκ των οποίων η πλειονότητα ανήκει στην υψηλή κεφαλαιοποίηση του ελληνικού χρηματιστηρίου.

Ο ΟΠΑΠ ήταν προγραμματισμένος αρχικά να αποκρατικοποιηθεί σε δύο δόσεις. Την πρώτη φέτος, όπου θα γινόταν από τον Οργανισμό η αποπληρωμή της ανανέωσης των αδειών των παλιών και των νέων παιχνιδιών, και τη δεύτερη το 2012 οπότε και θα πωλούνταν το 34% του Οργανισμού που κατέχει σήμερα το Δημόσιο.

Ο νέος σχεδιασμός προβλέπει την πλήρη ιδιωτικοποίηση του οργανισμού από φέτος.

Η δεύτερη φανερή αλλαγή στο σχεδιασμό είναι αυτή που αφορά τη ΔΕΠΑ Στο πρόγραμμα που διανεμήθηκε στους βουλευτές αναφέρεται το 2011 ως έτος αποκρατικοποίησης της ΔΕΠΑ και του ΔΕΣΦΑ, δηλαδή της θυγατρικής εταιρείας που διαχειρίζεται το δίκτυο και έχει δικαίωμα και σε μεγάλα έργα φυσικού αερίου.

Οι σύμβουλοι αποκρατικοποίησης της ΔΕΠΑ ενημέρωσαν πρόσφατα ότι οι ενδιαφερόμενοι όμιλοι από τη Γαλλία (Gas De France, Electricite De France), την Ιταλία Enel και ο ρωσικός κολοσσός Gasprom αλλά και η αζέρικη εταιρεία, Socar που εκδήλωσε πρόσφατα ενδιαφέρον, ζητούν να μπουν μόνοι τους στη ΔΕΠΑ.

Με άλλα λόγια τόσο τα ΕΛ.ΠΕ. που κατέχουν ποσοστό καταστατικής μειοψηφίας και κατά συνέπεια μπορούν να μπλοκάρουν αποφάσεις του Δ.Σ. όσο και το call option της ΔΕΗ [DEHr.AT] Σχετικά άρθρα θα πρέπει να αντιμετωπιστούν. Ενα δεύτερο θέμα που αντιμετωπίζεται με την αλλαγή του προγράμματος είναι ότι οι μνηστήρες της ΔΕΠΑ ζητούν συμμετοχή και στο ΔΕΣΦΑ που έχει στη διαχείρισή του τους νέους αγωγούς.

Το τρίτο θέμα το οποίο χρήζει επανεξέτασης είναι η εμφάνιση στις αποκρατικοποιήσεις του 2011 και του Ελληνικού τη στιγμή που τώρα μόλις γίνονται τα πρώτα βήματα για την αξιοποίηση και θεωρείται σχεδόν αδύνατο να υπάρξουν έσοδα μέσα στους επόμενους έξι μήνες.

Κατά τα λοιπά το πρόγραμμα αναφέρει για φέτος: την επέκταση της σύμβασης διαχείρισης του Αερολιμένα Αθηνών «Ελ. Βενιζέλος» και τη μετοχοποίησή του το 2011. Δύο αποκρατικοποιήσεις για την ΕΥΑΘ (μία φέτος και μία το 2012), τις πωλήσεις μικρών ποσοστών που κατέχει το Δημόσιο σε Εθνική Τράπεζα [NBGr.AT] Σχετικά άρθρα και Alpha Bank [ACBr.AT] Σχετικά άρθρα , το 34% που κατέχει το Δημόσιο στο Τ.Τ., την πώληση του Καζίνου της Πάρνηθας, της ΕΑΣ και της ΕΛΒΟ την ανανέωση των αδειών κινητής τηλεφωνίας, την αποκρατικοποίηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, του ΟΛΠ [OLPr.AT] Σχετικά άρθρα , του ΟΛΘ καθώς και την αξιοποίηση των δύο πρώτων πακέτων δημόσιων ακινήτων.

Νέο κύμα συγχωνεύσεων

Καταργούνται ή συγχωνεύονται δεκάδες δημόσιοι φορείς και περικόπτονται δραστικά επιχορηγήσεις. Ειδικότερα:

- Σε φορείς που δεν υπάγονται στη γενική κυβέρνηση αλλά λαμβάνουν δημόσια επιχορήγηση σε τακτική βάση (π.χ. αθλητικοί και πολιτιστικοί σύλλογοι, μουσεία, συλλογές κ.λπ.) και σε φορείς που δεν υπάγονται στη γενική κυβέρνηση, αλλά επιχορηγούνται τακτικά από τον κρατικό προϋπολογισμό ή τους προϋπολογισμούς των άλλων φορέων του Δημοσίου (όπως π.χ. η ΟΚΕ) τους περικόπτεται η επιδότηση συνολικά κατά 300 εκατ. ευρώ, εντός του 2011.

- Προβλέπονται συγχωνεύσεις σχολείων (σχέδιο δράσης υπουργείου Παιδείας), νοσοκομείων (με το νέο υγειονομικό χάρτη), αστυνομικών τμημάτων, στρατοπέδων κ.λπ. Από τις παρεμβάσεις αυτές αναμένεται η εξοικονόμηση περίπου 225 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2011-2015.

- Εχουν καταγραφεί στους λογαριασμούς του ΓΛΚ πάνω από 5.000 φορείς που λαμβάνουν κάποιας μορφής κρατική χρηματοδότηση. Οι δαπάνες από τον κρατικό προϋπολογισμό μόνο για μεταβιβάσεις αντιστοιχεί σε περίπου 2,7 δισ. ευρώ. Ενώ για δεκάδες φορείς έχουν θεσπιστεί ειδικοί πόροι ή χρηματοδοτούνται άμεσα ή έμμεσα από άλλους φορείς του Δημοσίου. Οι πολιτικές παρεμβάσεις στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνουν καταργήσεις φορέων και δραστηριοτήτων τους ή συγχωνεύσεις φορέων με στόχο την εξοικονόμηση περίπου 800 εκατ. ευρώ στην περίοδο 2011-2015.

Επίσης προβλέπεται μείωση των αμυντικών δαπανών, των ιατροφαρμακευτικών, των ενισχύσεων των ΔΕΚΟ, των επιχορηγήσεων προς τους ΟΤΑ και νέα μείωση (=εξορθολογισμός) του ύψους του ΠΔΕ.

Μείωση φόρων αν...

Πάντως από την πάταξη της φοροδιαφυγής, ο πήχης των προσδοκιών με το Μεσοπρόθεσμο τίθεται στα 3,5 δισ. ευρώ, για την προσεχή πενταετία και η επίδοση αυτή αποτελεί προϋπόθεση για τη μείωση του φορολογικού βάρους.

Στο κείμενο του Μεσοπρόθεσμου υπάρχει η διατύπωση σύμφωνα με την οποία «η κυβέρνηση δεσμεύεται για την επαναξιολόγηση του συστήματος φορολόγησης και την επιδίωξη της μείωσης των συντελεστών με νομοθετική παρέμβαση που θα πραγματοποιηθεί το Σεπτέμβριο του 2011». Ομως προσθέτει ότι «η παρέμβαση θα είναι δημοσιονομικά ουδέτερη και θα στοχεύει στην τόνωση της ανάπτυξης και στην ανακούφιση των ασθενέστερων».

Επίσης, σε άλλο σημείο του Μεσοπρόθεσμου, τίθεται ως προϋπόθεση για τη μείωση της φορολογίας «η αποτελεσματική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, και η επίτευξη των στόχων των εσόδων αποτελεί προϋπόθεση για την περαιτέρω ελάφρυνση της φορολογικής επιβάρυνσης με προτεραιότητα σε εκείνες τις κατηγορίες φόρων που επιβαρύνουν τους πιο ευάλωτους και τις επενδύσεις».

Παράλληλα, το ΥΠΟΙΚ καλοβλέπει και εξετάζει την επιβολή έκτακτης εισφοράς 3% σε όλα τα εισοδήματα, άνω των 6.000 ευρώ, και με δεδομένο ότι το δηλωθέν εισόδημα είναι 98 δισ. ευρώ, η απόδοση του μέτρου -με την εξαίρεση των εισοδημάτων έως 6.000 ευρώ- θα υπερβεί τα 2 δισ. ευρώ.

Στο φορολογικό τομέα επίσης η κυβέρνηση προχωρά στην αναστολή του «πόθεν έσχες» για κάθε κατοικία για τα επόμενα δύο χρόνια, επεκτείνοντας τη σχετική εξαίρεση που ίσχυε μόνο για την πρώτη κατοικία.

Την επιβολή επαγγελματικών τεκμηρίων για περίπου 800.000 επαγγελματίες μελετά το υπουργείο Οικονομικών, μετά τη σχετική πρόταση που υπέβαλε η υπουργός Εργασίας Λ. Κατσέλη.

Μισθοί Δημοσίου

«Το μισθολόγιο του δημόσιου τομέα εναρμονίζεται με τα δεδομένα του ιδιωτικού τομέα», αναφέρει ρητά το Μεσοπρόθεσμο, με το νέο μισθολόγιο που θα ισχύσει από τον Ιούλιο, όπως σημειώνει χαρακτηριστικά.

Με το νέο μισθολόγιο, μεγάλο μέρος των σημερινών επιδομάτων ενσωματώνονται στο βασικό μισθό, αυξάνοντας μεταξύ άλλων τις συντάξιμες αποδοχές, αλλά θα περιορισθούν σημαντικά οι τελικές απολαβές των υπαλλήλων, καθώς από τα 50 επιδόματα θα διατηρηθούν 2-3. Με τον τρόπο αυτό, θα εξισωθούν οι αμοιβές υπαλλήλων μεταξύ διαφορετικών υπουργείων, με μεγάλες μειώσεις μισθών για ορισμένα υπουργεία (Οικονομικών, ΠΕΚΑ) και οριακές αυξήσεις σε ορισμένα άλλα, όπως το υπουργείο Εθνικής Αμυνας.

Σε ό,τι αφορά την εξίσωση του εργασιακού καθεστώτος του Δημοσίου με τον ιδιωτικό τομέα, θα αφορά τόσο τους μισθούς όσο και το «θεσμικό πλαίσιο», αλλά θα ισχύσει πιθανότατα από τους νεοδιοριζόμενους, με την αναλογία 1 για κάθε 10 αποχωρούντες.

ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ - pkak@naftemporiki.gr, ΤΑΣΟΣ ΔΑΣΟΠΟΥΛΟΣ - tdas@naftemporiki.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου